Ülkemiz, üzerinde bulunduğu kadim yukarı Mezopotamya ve Anadolu toprakları, tarihe tanıklık eden tarihi yapılarla ön plana çıkan bir coğrafyada olmasının yanı sıra dünyadaki en aktif deprem kuşakları üzerinde bulunmaktadır. Bu iki olgu tarihi yapı güvenliğinin ve güçlendirilmesinin hayati önemini oldukça net bir şekilde ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra tarih mirasının korunması geçmiş ile günümüz ve gelecek arasındaki köprünün ayakta kalması ve bu şekilde kuşaklararası bağların kopmamasına katkı sunması ile toplum gelişimi açısından hayati önem arz etmektedir. İnşaat Mühendisleri Odası olarak üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirmek amacı ile tarihi yapılarımızın korunması amacına katkı sunacağını düşündüğümüz bir sempozyum serisi düzenlemeye başladık. İlki 2007 yılında ulusal çapta Ankara’da ikincisi 2009 yılında uluslararası katılımlı olarak Diyarbakır’da gerçekleştirilmiş ve bu sempozyumlar sayesinde tarihi yapı restorasyon proje ve uygulama hizmetlerine yaklaşımların iyileştirilmesi sağlanmıştır. Bu sayede yapıların statik ve dinamik davranışları da sorgulanır hale gelmiş ve daha sağlıklı bir restorasyon süreci için inşaat mühendislerinin de daha çok söz sahibi olması gerekliliği vusul bulmuştur. Daha sonraları Trabzon, İstanbul, ve Erzurum’da yapılan sempozyumun son olarak 7.si odamız adına İMO Ankara ve İMO Diyarbakır Şubeleri tarafından Diyarbakır’da ve uluslararası olarak yapılacaktır.
Ülkemiz mevcut tarihi yapıların onarım ve güçlendirilmesi konusunda daha yolun başındadır ve yapması gereken çok çalışma bulunmaktadır. Tarihi yapıların gerçeğe uygun modellenmesi yeteri düzeyde ve pratik bir şekilde yapılamamaktadır. Analiz konusunda birçok belirsizlik olduğu gibi uygulama konusunda da birçok eksiklik ve çözüm bekleyen sorunlar mevcuttur. Özellikle son yıllarda, tarihi yapıların restorasyonu çalışmalarının hız kazanması ile bu soru işaretleri daha belirgin olmuş ve problemlere bir nebze cevap vermek için Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulan bir komisyon ‘Tarihi Yapılar İçin Deprem Risklerinin Yönetimi’ kılavuzunu hazırlanmıştır. Deprem yönetmeliğine ek olarak böyle bir kılavuz, tarihi yapıların analizi konusunda çalışan mühendisler için önemli kaynak olmuştur. Bu sempozyumun da başta gelen bir amacı bu konudaki bilgi açığını gidermeye yönelik katkı sağlamaktır. Özellikle bu süreçte inşaat mühendislerinin de tarihi yapı konusunda ilerleme kat etmeleri ve daha aktif görev almaları bu yapılarımızın yapısal güvenliği açısından büyük önem arz etmektedir. Bu sempozyumun uluslararası düzeyde, konunun uzmanlarını bir araya getirerek ülkemiz inşaat mühendislerinin de konuya ilgilerinin artmasını sağlayacak ve tarihi yapı değerlendirme ve güçlendirilmesi konusundaki uzman inşaat mühendislerin artmasını sağlamaktır.
Sempozyumun temel amacına hizmet edecek hedeflerinden birisi de tarihi yapıların değerlendirilmesi ve güçlendirilmesi ile ilgili uluslararası düzeyde yapılan en güncel çalışmaların bölgemize gelecek bilim insanları nezdinde tartışılmasıdır. Yereldeki mühendisler, mimarlar, kamu kurumları ve uygulayıcı firmaların bu sempozyuma aktif katılım sağlaması ile günümüzde hem analiz için hem de uygulama için kullanılan ileri tekniklerin ülkemize ve bölgemize taşınması hedeflenmektedir. Sonuç olarak bu sempozyum analizleri yapan mühendislerimizin kafalarındaki soru işaretlerinin giderilmesi ve daha gerçekçi analiz yöntemleri kullanarak tarihi yapılara müdahale için daha doğru projelerin geliştirilmesi ve uygulama için daha yenilikçi malzeme ve tekniklerin kullanılmasını sağlayacaktır.
Bu sempozyumda ‘Tarihi Yapıların Yapı Sağlığının Hasarsız Yöntemlerle Belirlenmesi ve İzlenmesi’, ‘Tarihin Yapıların Deprem Performansının Belirlenmesi ve Güçlendirme’, ‘Yapısal Analiz’, ‘Güçlendirme Çalışmaları ve Uygulama Örnekleri’, ‘Tarihi Yapılarda Zeminden Kaynaklanan Hasarlar ve Uygun Müdahale Önerileri’ gibi önemli konuların tartışılması hedeflenmektedir. Neticede bu sempozyum tarihi yapıların korunması ile ilgili her türlü konu için uluslararası bir tartışma platformu sağlayacaktır. Üç tane mini sempozyum ile sempozyum kapsamının mümkün olduğunca genişletilmesi hedeflenmektedir.
Bu sempozyumun yedincisinin tarihi yapı açısından zengin bir kent olan hatta bu sayede tarihin taşlara kazındığı şehir lakabı olan Diyarbakır’da düzenlenmesi ayrıca büyük önem arz etmektedir. Sempozyuma katılmak üzere tarihi yapılar ile ilgisi bulunun bütün akademisyenleri, kamu ve özel sektör mühendis ve mimarları, uygulayıcı firmaların katılımlarını ve katkılarını ümit ediyoruz. Sempozyumun sonucunda bildirilerin bir araya getirilerek bu konuda bir kaynak kitabın literatüre kazandırılması amaçlanmaktadır.
Düzenleme Kurulu adına
İdris Bedirhanoğlu (Başkan)